علت حواسپرتی در کودکان و راهکار برای درمان آن

حواسپرتی و فراموشکاری در بعضی از بچهها میتواند یکی از نشانههای بیشفعالی-کم توجهی باشد که نیاز به درمان دارد , اما گاهی کودک بدون علائم فوق و با عملکرد تحصیلی خوب، در نگهداری وسایلش سهل انگاری می کند که راهکارهای زیر می تواند تا حدی موثر باشد :
◾️حمل حداقل وسایل :
هرچه وسایل بیشتر باشد نگهداری هم دشوارتر است . حمل کلاه و کاپشن در روزهای نسبتا گرم غیر ضروریست، جامدادیهایی مناسبند که از بیرون بتوان داخل آنها را دید، زیرا هم پیداکردن وسایل راحتتر میشود و هم از بیرون هم میتوان داخل آنرا کنترل کرد.
◾️به همه وسایل برچسب بزنید:
روی لباس، کلید، همه مدادها، جامدادی،قمقمه و …
◾️برای هرچیزی جای مشخصی را درنظر بگیرید:
مثلا همیشه کلاه را در آستین کاپشن و شال را در آستین دیگر آن قرار دهد یا در کلاس ورزشی جوراب را پس از درآوردن در کفش قرار دهد, یا وسایل ریز مثل مداد تراش یا پاکن را با روبان یا کش به جامدادی وصل کنید.
◾️او را نسبت با وسایلش آگاه کنید:
میتوانید لیستی از وسایلی که می برد تهیه کنید وباهم آن را چک کنید یا اینکه از وسایل درون کیف یا جامدادی عکس بگیرید و باهم ببینید، این موارد هم به کمک حافظه او خواهد آمد و هم احساس مسئولیت را در او تقویت خواهد کرد.
◾️گم شده ها را رها نکنید:
برای پیدا شدن وسایل گم شده پیگیری کنید، از او بخواهید به دنبال وسایل گم شده بگردد , اگر نمی داند چگونه ، نشانی بخشهایی که امکان دارد وسایل آنجا مانده باشد را بنویسید و به فرزندتان بدهید.
بعضی «گم شدنها » اجتنابناپذیر است. خود ما نیز به عنوان افراد بالغ گاهی دسته کلید یا تلفن همراه خود را جا میگذاریم ، قبول کنید در کلاس درسی که فرزند ما در آن قرار دارد بچههای بسیار دیگری نیز وجود دارند ودر آن محیط شلوغ بعضی وسایل شبیه به هم هستند و در نتیجه توسط دیگر دانشآموزان به اشتباه برداشته میشوند اما اگر گم شدن وسایل بیش از حد معمول رخ دهد نگران کننده است
روشهای یادآوری را از طریق نقش بازی کردن و الگو گیری میتوان به او آموزش داد.

◽️پاسخ درنگیده:
قبل از ترک خانه بایستد ، از خودش بپرسد « من چیزی را فراموش کردهام؟ » ، درب خانه توقف کند و تا 10 بشمرد ، اطمینان حاصل کند که چیزی جا نگذاشته است .
◽️جستجوی بدنی:
کودک را وادار کنید تا خودش را جستجوی بدنی کند.از فرق سر تا نوک پا را وارسی کند ، به دنبال اشیاء فراموش شده بگردد ، مثلاً « آیا کلاه را برداشتم؟ » ، « دفتر دیکته را برداشتم ؟ » .
◽️جستجوی اطراف:
قبل از خروج از کلاس ، دور بر مثل جامیزی و زیر میز را نگاه کند . به او نشان دهید که چطور دنبال چیزها بگردد ، به او یاد دهید که از دیدن چیزها ، نشانهای برای به یاد آوردن چیزهای دیگر استفاده کند . مثل تکلیف شب روی تخته سیاه پیش از ترک کلاس به او یادآوری خواهد کرد که چه چیزهایی برای انجام تکلیف بردارد .
◽️استفاده از پیامدهای طبیعی:
گاهی بچهها چیزها را به یاد نمیآورند زیرا پدر و مادر نقش حافظه آن ها را به عهده میگیرند و به جای آن ها مسائل را به یاد میآوردند. باید فراموش کردن را برای کودک مشکلساز کرد بعنوان مثال بایدکودک، خود به دنبال شی گم شده بگردد والدین تلاشی برای پیدا کردن نکنند. در صورت فراموش کردن چیزی، او را وادار کنید که تمرینهای روشهای به خاطر آوردن (پاسخ درنگیده، جستجوی بدنی و اطراف) را چندین بار تمرین کند.
همچنین اشیاء گم شده غیرضروری را بلافاصله تهیه نکنید. باید با پسانداز یا پول توجیبی یا کار بیشتر، خود کودک اشیاء را تهیه کند .
◽️تلاشهای درازمدت کودک را تحسین کنید:
بخاطر پذیرفتن مسئولیت، بخاطر استفاده از روشهای به خاطر آوردن و حفظ وسایل در مدت طولانی او را تحسین کنید.
🖋 نویسنده : دکتر فاطمه جعفری
متخصص گفتاردرمانی از دانشگاه علوم پزشکی تهران